In de gemeenteraad vergadering van 8 november jl. is er een besluit genomen over de toekomst van de begraafplaats. De raad heeft ruim 2 jaar geleden het college gevraagd om te komen met een sluitende exploitatie voor de begraafplaats in Zeist. In de achterliggende jaren zijn er diverse onderzoeken uitgevoerd op welke wijze de exploitatie sluitend kan worden gemaakt, en waarbij de kosten voor begraven op een redelijk niveau blijven. Onderstaande bijdrage is door de Christenunie/SGP in het debat ingebracht.

Inmiddels ligt er nu na een lang proces een voorstel om het dienstenpakket uit te breiden met een crematorium om zo de exploitatie sluitend te maken.  De fractie van de ChristenUnie/SGP is daar niet gelukkig mee. Om twee redenen, principiële en bedrijf/economische. Eerst iets over het principiële.

Allereerst iets over onze principiële overwegingingen. Onze fractie hecht er aan om die duidelijk toe te lichten. Ik wil u proberen uit te leggen waarom. Begraven staat voor Christenen in het teken van de hoop. De Bijbel verwoord dat in termen van zaaien. “Ons gestorven lichaam wordt gezaaid”. Zaaien is een handeling met een impliciete verwachting, een handeling  van hoop, nl de oogst en de vruchten. Zo ook het begraven. Je wordt begraven met het oog op de oogst, en die oogst is de dag van de opstanding uit de doden. Zoals Christus is voorgegaan door de dood en is opgestaan in een nieuw leven, zo ook de Christen. Begraven is dan ook het zorgvuldig toevertrouwen van een overledene aan de schoot van de aarde, met het oog op de dag van de wederkomst van Jezus Christus. Daarom cremeren we het lichaam van de overledene niet. En verstrooien wij het ook niet om op te gaan in het Al, of het niets, maar we vertrouwen het als een zaad in de aarde toe aan God. Vanuit die overweging heeft onze fractie naar het voorstel voor de toekomst van de algemene begraafplaats gekeken en is tot de volgende conclusies gekomen.

De business-case geeft aan hoe er d.m.v. een crematorium een sluitende exploitatie voor de begraafplaats kan worden gerealiseerd. Er zitten echter nog steeds een groot aantal aannames in die niet, of slechts op basis van meningen – en niet van feiten – zijn onderbouwd. (in de ontvangen doorrekening kloppen de calculaties niet – maar dat terzijde).

Of anders gezegd de aantallen crematies, ook de minimum niveaus zijn (veel?) te optimistisch. Niet elke begrafenisondernemer uit het voedingsgebied zal direct overschakelen naar Zeist. Ook zullen niet alle nabestaanden direct naar Zeist overschakelen. Daar liggen vaak emotionele en persoonlij ke overwegingen onder. Een belrondje langs een aantal uitvaartverzorgers vanmiddag leerde dat men in aanvang met max 30% wil rekenen van het aantal huidige crematies. En men verwacht een aanloop periode van minimaal 3-5 jaar. Het lijkt dan ook niet reëel om in de periode 2020-2025 uit te gaan van 50-70% uit het voedingsgebied als minimum. Als waar is wat de deskundigen zelf aangeven houdt dat minimaal in er dat zeker in de eerste jaren van de exploitatie rekening moet worden gehouden met substantiële aanloop verliezen. Er zal dus veel nauwkeuriger moeten worden gepeild hoe deze percentages liggen.

Een tweede punt is dat de business-case aangeeft aan dat de kosten de komende jaren met 50% gaan toenemen zonder verdere onderbouwing. Onze fractie wil graag de argumentatie van deze kosten verhoging horen. Daarnaast is het onduidelijk welke efficiency maatregelen bij de exploitatie zijn of worden toegepast.

Bij de uitbreiding van de aula de volgende kanttekeningen. Mochten de plannen voor een crematorium doorgaan dan is dat noodzakelijk. De ChristenUnie/SGP pleit ervoor zou ervoor dat de nabestaanden in de aula niet worden geconfronteerd met de andere uitvaart. Dat is nu niet voorzien. En het ontwerp zal aangepast moeten worden om dit te kunnen realiseren, maw dat zal de kosten verder verhogen.

Hetzelfde geldt voor de parkeercapaciteit. Parkeervakken intekenen is nog iets anders dan chaos voorkomen tijdens het komen en gaan van uitvaarten die gelijktijdig plaatsvinden. De voorstellen zijn op dit punt niet volwassen. Tot zover het standpunt van onze fractie over de businesscase.

De ChristenUnie/SGP is niet voor voorzieningen voor Islamitisch en Hindoeïstisch begraven. Principieel niet, maar ook hier vallen bedrijfseconomische opmerkingen bij te plaatsen. Hoe voorkomt men ongelijkheid in de tarieven bij het toekennen van eeuwig durende grafrechten. Wij zijn dan ook zeer benieuwd naar de getallen die een dergelijk voorstel zouden moeten onderbouwen. In het voorstel zijn die niet terug te vinden.

Natuurbegraven is wat de ChristenUnie/SGP betreft wel een optie. Graag zouden we zien dat dit voorstel met prioriteit wordt uitgewerkt.

 Voorzitter ik ga afronden, en kom terug bij mijn begin, de exploitatiekosten van de begraafplaats, dat was de opdracht. Op basis van het voorstel dat voor ons ligt kunnen we daar eenvoudig geen oordeel over vellen. Sterker nog het voorgehouden scenario zou zomaar negatief kunnen worden als een aantal aannames zich anders blijken te ontwikkelen.

De ChristenUnie/SGP  zal dan ook niet akkoord gaan met het vrijmaken van 200K aan onderzoeksgelden. Naar de mening van onze fractie is het daar veel te vroeg voor. Wij willen dan ook niet verder gaan dan een nader te bepalen budget vrij te geven voor een verdieping van de businesscase. In de verdieping van de businesscase dienen dan de genoemde zaken in meer detail en transparanter te worden uitgewerkt.